Yerba vs. kawa. Dwa naturalne źródła kofeiny - które wybrać?
Najpopularniejszym pobudzającym napojem na świecie jest kawa. Wiele osób nie wyobraża sobie poranka bez filiżanki czarnego naparu. I choć kawa jest dobrym źródłem kofeiny, pita w nadmiernych ilościach może negatywnie wpływać na organizm. Szukając zdrowszej, naturalnej alternatywy warto rozważyć yerba mate.
Czym jest yerba mate?
Yerba mate to ziołowy napój tradycyjnie spożywany przez rdzennych mieszkańców Ameryki Południowej. Nazywany bywa też herbatą paragwajską lub herbatą jezuitów. Choć pod wieloma względami faktycznie przypomina herbatę, pochodzi z zupełnie innej rośliny - z liści ostrokrzewu paragwajskiego (Ilex paraguariensis), który występuje jedynie na terenie Paragwaju, Urugwaju, północnej Argentyny i południowej Brazylii. Od pewnego czasu napar z yerba mate staje się coraz popularniejszy także w Europie.
Właściwości yerby
Yerba mate to prawdziwy cud natury. Już wieki temu Indianie Guarani uważali go za źródło właściwości zdrowotnych. Yerba doskonale odżywia organizm. Zawiera szereg witamin potrzebnych do codziennego funkcjonowania, m.in. witaminy z grupy B (B1, B2, B6), witaminę A, C oraz E. To również źródło minerałów, takich jak: cynk, potas, fosfor, wapń, krzem i magnez. Dzięki zawartości polifenoli: flawonoidów (rutyna, kwercetyna, kempferol) działa antyoksydacyjnie, poprawia odporność i spowalnia starzenie się komórek.
Yerba mate przyczynia się też do lepszego funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego i zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia, a także wpływa na redukcję poziomu cholesterolu i przyczynia się do poprawy profilu lipidowego krwi, co ma duże znaczenie w profilaktyce przeciwmiażdżycowej. Zawiera kwasy fenolowe (np. kwas kawowy czy kwas chlorogenowy), które przyczyniają się do obniżenia stężenia cukru we krwi. Regularne picie yerba mate może poprawiać koncentrację i pamięć. Ponadto, napar z yerba mate wspomaga odchudzanie, poprawiając przemianę materii i łagodząc uczucie głodu.
Czy yerba mate zawiera kofeinę?
Dzięki zawartości pochodnych ksantyn (kofeina, teobromina, teofilina) yerba mate z powodzeniem może zastępować kawę. Podobnie jak ona jest naparem stymulującym, który doskonale pobudza i likwiduje zmęczenie.
Kawa zawiera jednak więcej kofeiny niż yerba mate: 1 litr kawy parzonej to ok. 386-652 miligramów kofeiny. W przypadku Yerba mate jest to ok. 358 miligramów na litr napoju. To sprawia, że kawa jest bardziej pobudzająca i idealna dla tych, którzy potrzebują szybkiego zastrzyku energii.
Jednak zawarta w yerba mate kofeina uwalnia się powoli, zapewniając długotrwałe pobudzenie, bez nagłych, nieprzyjemnych dla organizmu spadków energii i uczucia nerwowości, co sprawia, że często jest preferowana przez osoby wrażliwe na działanie tej substancji. Jednocześnie yerba mate dostarcza wielu pożytecznych składników. Dzięki zawartości teobrominy i teofiliny działa przeciwutleniająco i wpływa na poprawę nastroju.
W przeciwieństwie do kawy, yerba mate posiada mniej skutków ubocznych i co ważne, nie wypłukuje magnezu z organizmu, lecz go uzupełnia.
Jak smakuje yerba mate?
Napar z ostrokrzewu paragwajskiego ma specyficzny smak - cierpki i gorzki, który nie każdemu przypadnie do gustu. Wyraźnie wyczuwalne są w nim ziołowe nuty, a w zależności od metody produkcji także aromat dymu czy wędzenia. Jeśli ktoś jest przyzwyczajony do picia mlecznej, słodzonej kawy, początkowo może mieć trudności z przestawieniem się na gorzkawą, trawiastą w smaku yerbę. Jednak yerbę też można posłodzić czy wypić z owocowymi lub innymi dodatkami, jak w przypadku ziołowej herbaty.
Jak przygotować yerba mate?
W spożywaniu yerba mate równie istotny, co działanie jest sposób przygotowania napoju. Pod tym względem przyrządzenie kawy wydaje się być dużo praktyczniejsze. Yerba mate, z całym swoim rytuałem parzenia, wymagającym posiadania specjalnych akcesoriów, takich jak matero (profilowane naczynie, w którym przyrządza się napój) oraz bombilla (rurka z filtrem, która oddziela płyn od fusów i służy do picia napoju), przynajmniej na pierwszy rzut oka może wydawać się czymś skomplikowanym.
Jednak wszystko zależy od tego, jakim sposobem parzymy kawę. Jeśli chcemy w pełni wykorzystać walory wysokiej jakości ziaren, odpowiednio zmielonych, parzonych alternatywnymi metodami, może to zająć zdecydowanie więcej czasu i wymagać większego wysiłku niż przyrządzenie yerby tradycyjną metodą. Jak parzyć yerba mate? To proste. Do matero wsypuje się 1-2 łyżeczki suszu, a następnie zalewa wodą o temperaturze ok. 80 °C.
Przeciwwskazania
Pomimo że picie yerba mate przynosi liczne korzyści dla zdrowia, nie każdy może ją spożywać. Podobnie jak w przypadku kawy, ostrożność powinny zachować osoby wrażliwe na kofeinę lub teobrominę.
Tak jak w przypadku kawy i innych napojów zawierających kofeinę, nadmierne spożywanie yerby może wywoływać nadpobudliwość i zaburzenia snu. Wprowadzenie yerby do swojej diety powinny skonsultować z lekarzem kobiety w ciąży oraz osoby cierpiące na pewne schorzenia.
---
