Czym jest kofeina?
Jak działa kofeina?
Kofeina jest stymulantem wpływającym na centralny układ nerwowy, wywołując szybkie zwiększenie wydajności psychicznej i fizycznej. Spożywana w rozsądnych dawkach poprawia uwagę, koncentrację i nastrój, obniża zmęczenie i zwiększa energię, poprawia wydolność fizyczną.
Należy jednak pamiętać, że przy nadmiernym spożyciu kofeina może oddziaływać na nasz organizm również w sposób niekorzystny – zwiększać uczucie niepokoju, zdenerwowania, prowadzić do pogorszenia nastroju i zakłócenia snu. Ważne jest, aby spożywać kofeinę z umiarem i mieć świadomość potencjalnych skutków ubocznych.
Czym jest teina?
Jak działa teina?
Czy teina i teanina to to samo?
Teina a kofeina - na czym polega różnica?
Źródło
Główną różnicą między teiną a kofeiną jest ich źródło. Teinę można znaleźć w liściach herbaty Camellia sinensis, a kofeinę w ziarnach kawy. Z tego powodu teinę często nazywa się kofeiną występującą w herbacie.
Najpopularniejszym źródłem kofeiny są nasiona roślin z rodzaju kawowców, czyli doskonale nam znane ziarna kawy. Finalna zawartość kofeiny w filiżance kawy waha się w przedziale 80-135 mg i zależy od wielu czynników: gatunku kawowca z którego pochodzą nasiona, procesu ich przetwarzania oraz sposobu przyrządzania napoju. Im dłuższy proces prażenia nasion, tym mniejsza jest w nich zawartość kofeiny. Zawartość kofeiny w popularnej arabice jest niższa niż w kawie typu robusta.
Źródłem teiny są liście krzewu herbacianego Camellia sinensis. Teina jest uwalniana przez kontakcie z gorącą wodą, jej poziom jest najwyższy w pierwszych chwilach parzenia i następnie się obniża. Jeżeli chcesz wzmocnić i przyspieszyć działanie herbaty, nie zaparzaj jej przez dłuższy czas tylko po prostu dodaj więcej liści.
Oprócz techniki parzenia na zawartość teiny wpływa gatunek herbaty, proces produkcji, wielkość i rodzaj liści. Barwa naparu nie jest powiązana z jego mocą. Japońska zielona herbata gyokuro, mimo jasnego naparu i delikatnego smaku ma znacznie większą zawartość kofeiny niż ciemna intensywnie wędzona czarna herbata lapsang souchong.
Stężenie i uwalnianie w organizmie
Zawartość teiny w herbacie różni się w zależności od jej rodzaju. Na ogół herbata zawiera mniej substancji pobudzającej niż kawa, co sprawia, że jej działanie jest łagodniejsze.
Przeciętna filiżanka kawy (200 ml) to średnio 80-140 mg kofeiny. W takiej samej ilości czarnej herbaty znajduje się średnio 50-80 mg teiny, w przypadku zielonej herbaty jest to od 30 do 50 mg, a białej ok. 75 mg. Z uwagi na właściwości pobudzające ceniona jest również yerba mate – 200 ml naparu z 3,5 g suszu zawiera od 14 do 22 mg teiny.
Zarówno kofeina, jak i teina działają stymulująco na centralny układ nerwowy. Kofeina wchłania się w żołądku, a czas jej działania jest szybki i krótki. Teina przyswajana jest dopiero w jelitach, przez co znacznie wolniej przedostaje się do krwiobiegu. Obecne w liściach herbaty garbniki sprawiają, że teina uwalnia się stopniowo, a jej działanie pobudzające jest równomierne i trwa dłużej niż w przypadku kofeiny.
Skutki uboczne
Teina, tak jak inne substancje spożywane w nadmiarze, może wywoływać działania niepożądane. Bezpieczną ilość dla zdrowej osoby stanowi 400 mg teiny na dobę. Ostrożność powinny zachować kobiety w ciąży (w tym przypadku maksymalna dawka zmniejsza się do 300 mg na dzień).
Spożywanie powyżej 500 mg teiny dziennie może powodować negatywne skutki, takie jak: nadpobudliwość, problemy żołądkowe, bezsenność czy arytmia. Z uwagi na działanie moczopędne, teina nasila wypłukiwanie składników mineralnych. Jako substancja psychoaktywna może powodować łagodne (niezagrażające życiu) uzależnienie fizyczne bądź psychiczne.
Gwałtowne odstawienie teiny, może wywoływać takie symptomy jak: zmęczenie, ból głowy, niepokój, osłabienie, senność, trudności w koncentracji, zmniejszenie aktywności, drażliwość, nerwowość, lęk oraz objawy grypopodobne.
Czy każda herbata ma teinę?
Do herbat bezteinowych zaliczają się ziołowe i owocowe napary np. rooibos, hibiskus, rumianek, trawa cytrynowa, jaśmin.
Istnieją też czarne herbaty bezteinowe, produkowane z wykorzystaniem chemicznej ekstrakcji alkaloidu z liści. Wśród herbat premium Demmers znajdziecie Earl Grey Special Soft – bezkofeinową mieszankę na bazie czarnej herbaty liściastej z kwiatami chabru i aromatem bergamotki.
