Yerba mate

Yerba mate to napój o długiej i bogatej historii, uwielbiany na całym świecie ze względu na unikalne właściwości pobudzające oraz zdrowotne. Wywodząca się z tradycji południowoamerykańskiej, yerba mate to napar z liści ostrokrzewu paragwajskiego (Ilex paraguariensis), który już od wieków pełni ważną rolę w kulturze krajów takich jak Argentyna, Brazylia, Paragwaj i Urugwaj. Dziś yerba mate zdobywa coraz większą popularność na całym świecie, również w Polsce, gdzie ceniona jest za swój wyjątkowy smak, naturalne pobudzenie oraz bogactwo składników odżywczych.

Czym jest yerba mate?

Yerba mate to napój przygotowywany z suszonych, mielonych liści i gałązek ostrokrzewu paragwajskiego, wiecznie zielonego drzewa rosnącego w lasach deszczowych Ameryki Południowej. Roślina ta była używana przez rdzennych mieszkańców tych terenów – Guarani i Inków – na długo przed przybyciem europejskich kolonizatorów. Dziś yerba mate jest jednym z symboli kultury latynoamerykańskiej i nieodłącznym elementem codziennego życia milionów ludzi.

Yerba mate jest ceniona nie tylko za swój intensywny smak, ale także za swoje właściwości zdrowotne i pobudzające. Zawiera dużą ilość kofeiny, co czyni ją świetną alternatywą dla kawy, jednak jej działanie jest łagodniejsze i bardziej zrównoważone, dzięki czemu nie powoduje nagłych skoków energii ani późniejszego uczucia zmęczenia.

Właściwości zdrowotne yerba mate

Yerba mate jest napojem, który nie tylko dostarcza energii, ale także wspiera zdrowie na wielu poziomach. W jej składzie znajdują się liczne witaminy, minerały oraz antyoksydanty, które mogą przynosić korzyści dla organizmu. Oto kilka najważniejszych zalet regularnego picia yerba mate:

Naturalne pobudzenie

Yerba mate zawiera kofeinę, teobrominę oraz teofilinę, które działają pobudzająco, wspierając koncentrację i poprawiając nastrój. W przeciwieństwie do kawy, napar z yerba mate działa długotrwale, nie wywołując uczucia niepokoju ani „kofeinowego zjazdu”.

Bogactwo antyoksydantów

Yerba mate jest bogata w antyoksydanty, takie jak polifenole, które pomagają w walce z wolnymi rodnikami, wspierając ochronę komórek przed uszkodzeniami. Regularne picie yerba mate może pomóc spowolnić procesy starzenia się organizmu, a także zmniejszyć ryzyko rozwoju wielu chorób.

Wspomaga trawienie

Picie yerba mate może wspierać pracę układu pokarmowego, pomagając w regulacji metabolizmu oraz poprawiając trawienie. Wiele osób docenia jej działanie przyspieszające przemianę materii.

Wzmacnia układ odpornościowy

Yerba mate jest źródłem witamin, takich jak witamina C oraz witaminy z grupy B, które wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Dzięki zawartości minerałów, takich jak cynk, potas i magnez, picie yerba mate może przyczynić się do zwiększenia odporności na infekcje.

Poprawia samopoczucie

Yerba mate ma także pozytywny wpływ na ogólne samopoczucie. Działa delikatnie relaksująco na układ nerwowy, łagodząc stres i napięcie, co sprzyja lepszemu nastrojowi. Jednocześnie pobudza umysł, dzięki czemu można dłużej utrzymać koncentrację i produktywność.

Jak parzyć yerba mate?

Parzenie yerba mate różni się nieco od tradycyjnego zaparzania herbaty, a do jego przygotowania w ortodoksyjny sposób potrzebne są specjalne akcesoria. Najpopularniejszym sposobem picia yerby jest użycie tykwy (specjalnego naczynia) oraz bombilli (metalowej rurki z sitkiem). Proces ten może wydawać się skomplikowany, ale jest częścią rytuału, który ma na celu delektowanie się napojem i jego wyjątkowymi właściwościami.

Tradycyjna metoda parzenia yerba mate – krok po kroku:

1. Napełnij tykwę suszem yerba mate do około ⅔ objętości naczynia.
2. Delikatnie przechyl naczynie pod kątem, aby susz osiadł po jednej stronie.
3. Włóż bombillę w miejsce, gdzie znajduje się mniej suszu, nie mieszając.
4. Zalej wodą o temperaturze około 70-80°C (nie wrzącą) w miejsce, gdzie znajduje się bombilla. Nie zalewaj całego suszu od razu – proces ten powtarza się kilka razy, uzyskując kolejne napary.
5. Pij yerba mate przez bombillę, delektując się każdym łykiem. Susz można zalewać wielokrotnie, aż do momentu, kiedy napar straci smak.

Yerba mate można pić również w bardziej nowoczesny sposób, używając zaparzacza lub specjalnych filtrów do herbaty, co jest wygodniejsze dla osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę z tym napojem. Na rynku dostępne są również yerby w torebkach, co umożliwia szybkie i łatwe przygotowanie naparu w biurze lub w podróży.

Rodzaje yerba mate

Yerba mate występuje w wielu odmianach, różniących się intensywnością smaku, dodatkami i sposobem przygotowania. Ze względu na kraj pochodzenia, z którym wiąże się też odmienny sposób produkcji, możemy wyróżnić cztery odmiany:

• Brazylijska yerba mate (chimarrao) – przy produkcji pomija się ostatni etap leżakowania (dojrzewania), przez co kolor suszu jest intensywnie zielony. W suszu znajduje się duża ilość pyłu, a także niewielka ilość małych kawałków łodyg ostrokrzewu.
• Argentyńskie yerba mate – tę yerba mate poleca się szczególnie osobom, które dopiero zaczynają swoją przygodę z tym napojem. Susze argentyńskie są grubo cięte, mają średniej wielkości liście i łodygi oraz niewielką ilość pyłu. Powstają bez omijania żadnego etapu produkcji, dzięki czemu mają lekką goryczkę i dymny posmak.
• Paragwajska yerba mate – charakteryzuje się wyrazistym dymnym i gorzkim aromatem. Zwykle ma średnio cięte liście i łodygi i jest bardziej pylasta niż mate argentyńska.
• Urugwajska yerba mate – ten rodzaj yerba mate jest najbardziej zbliżony smakiem do brazylijskiej chimarrao. Susz jest drobno cięty (zawiera pył) i zawiera kawałki łodyg.