Rodzaje herbaty

KATEGORIE

Od liścia do filiżanki

Świat herbaty jest niezwykle różnorodny – od mocnych, intensywnych czarnych herbat, przez delikatne białe, aż po unikalne pu-erh czy aromatyczne oolongi. Każdy rodzaj kryje w sobie historię, tradycję i kulturę, którą można odkrywać filiżanka po filiżance. Wybór odpowiedniej herbaty zależy od nastroju, pory dnia i indywidualnych upodobań. Warto eksperymentować i sięgać po różne gatunki, aby znaleźć swoją ulubioną – a najlepiej kilka, które będą towarzyszyć w różnych momentach dnia.

Herbata to napój, który od wieków towarzyszy ludziom na całym świecie. Jest symbolem gościnności, chwil relaksu i rytuałów, które łączą pokolenia. Choć dziś dostępna jest w setkach odmian i wariantów smakowych, jej podstawowy podział opiera się na procesie obróbki liści krzewu Camellia sinensis. To właśnie sposób zbioru i fermentacji – czas, w jakim liście zostają poddane więdnięciu, w jaki sposób są zwijane, czy przechodzą fermentację i w jakim stopniu jest ona zaawansowana – decyduje o końcowym charakterze napoju, nadając mu charakterystyczny kolor, aromat i właściwości zdrowotne.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze rodzaje herbaty, które warto poznać, aby lepiej zrozumieć bogactwo tego napoju i świadomie wybierać ulubione smaki.

"Zarówno herbata zielona, jak i herbata czarna mogą pochodzić z tej samej rośliny."

W języku polskim używamy pojęcia „herbata” również w odniesieniu do napojów, w których nie występują liście camellia. Są to najczęściej napary, zwłaszcza na bazie owoców (np. herbata malinowa) lub ziół (herbata miętowa, rumianek). Do popularnych naparów, zwanych popularnie herbatami, należą także “herbaty” rooibos i mate.

Jakie są rodzaje herbat?

Różnice między poszczególnymi gatunkami herbaty wynikają przede wszystkim z procesu produkcji. Warto zauważyć, że zarówno herbata zielona, jak i herbata czarna mogą pochodzić z tej samej rośliny. Efekt końcowy, a więc gatunek herbaty jaki otrzymamy, jest zależny od doboru metod obróbki liści oraz długości i etapów procesu produkcji. To właśnie etapy przetwarzania herbacianych liści decydują o smaku, aromacie i właściwościach naparu.

1. Herbaty liściaste (klasyczne)

Herbata czarna - klasyka o intensywnym smaku

Czarna herbata jest najpopularniejszym rodzajem w Europie i na świecie. Jej charakterystyczny intensywny smak zawdzięczamy pełnej fermentacji, której poddawane są liście. Po zbiorze więdną, następnie zostają zwinięte i pozostawione do utleniania, aż nabiorą ciemnej barwy i bogatego aromatu. W efekcie napar przybiera odcienie od bursztynowego po głęboki brąz, a jego smak bywa mocny, czasem korzenny, niekiedy z nutą karmelu czy suszonych owoców.

To herbata, która pobudza i dodaje energii – nie bez powodu pijana jest najczęściej rano. Zawarta w niej teina działa podobnie jak kofeina w kawie, jednak łagodniej i dłużej. Czarna herbata poprawia koncentrację, wspiera układ krążenia i trawienie, a w chwilach napięcia potrafi też ukoić nerwy.

Do najbardziej znanych gatunków należą:

Assam – ceniona za intensywność i mocny, ziemisty smak.
Darjeeling – nazywana „szampanem wśród herbat”, charakteryzuje się delikatnym, kwiatowym aromatem.
Earl Grey – aromatyzowana olejkiem bergamotowym, klasyk brytyjskich tradycji herbacianych.

Herbata zielona - subtelność i zdrowie w filiżance

Zielona herbata nie przechodzi procesu pełnej fermentacji – liście są tylko podgrzewane lub parowane, aby zatrzymać proces utleniania, dzięki czemu zachowują naturalną świeżość, zielony kolor i subtelny smak. Zielona herbata urzeka delikatnością, w której można odnaleźć nuty trawiaste, kwiatowe, a czasem nawet orzechowe.

Zielona herbata słynie z wysokiej zawartości antyoksydantów: katechin i polifenoli, które wspierają odporność, chronią przed wolnymi rodnikami i opóźniają procesy starzenia. Działa również korzystnie na metabolizm, dlatego często poleca się ją osobom dbającym o linię.

Najbardziej znane odmiany zielonej herbaty to:

Sencha – najpopularniejsza w Japonii, łagodna i lekko trawiasta.
Gyokuro – herbata cieniowana, o głębokim, umamicznym smaku.
Gunpowder – chińska herbata, której liście zwinięte są w małe kuleczki przypominające proch strzelniczy.

Zieloną herbatę warto parzyć w niższej temperaturze (ok. 70–80°C), aby uniknąć goryczki i wydobyć jej pełen bukiet smaków.

Herbata biała - najdelikatniejsza z herbat

Biała herbata to prawdziwy rarytas w świecie herbat. Do jej produkcji używa się wyłącznie młodych pąków i delikatnych liści, które suszy się naturalnie, bez fermentacji. To sprawia, że napar jest jasny, niemal przejrzysty, a jego smak wyjątkowo delikatny, lekko kwiatowy i niekiedy słodkawy.

Biała herbata kryje w sobie największe bogactwo przeciwutleniaczy, działa antybakteryjnie i wspiera odporność. Ponieważ zawiera niewielką ilość teiny, można ją pić również wieczorem, delektując się subtelnością jej smaku.

Najbardziej cenione odmiany to:

Pai Mu Tan (Bai Mu Dan – Biała Piwonia) – o lekkim, orzeźwiającym smaku.
Silver Needle (Srebrne Igły) – ekskluzywna herbata produkowana wyłącznie z pączków pokrytych białym meszkiem.
White Oothu – o lekko owocowej słodyczy i subtelnie orzechowej nucie

Herbata oolong - półfermentowana harmonia

Oolong, nazywany także “turkusową herbatą”, plasuje się pomiędzy zieloną a czarną herbatą. To odmiana półfermentowana, której charakter zmienia się w zależności od stopnia utlenienia liści. Dzięki temu oolong potrafi być zarówno lekki i kwiatowy, jak i głęboki, prażony z nutami karmelu czy orzechów.

Oolong to herbata, którą warto parzyć kilkukrotnie – każde kolejne zalanie wydobywa z liści nowe smaki i aromaty, czyniąc picie prawdziwą podróżą. Poza bogactwem doznań smakowych oolong wspiera procesy trawienne, pomaga regulować poziom cukru we krwi i korzystnie wpływa na kondycję skóry.

Najbardziej znane odmiany to:

Tie Guan Yin (Żelazna Bogini Miłosierdzia) – o kwiatowym aromacie i kremowej teksturze.
Dong Ding – łagodny napar bez goryczki
Milky Oolong – naturalnie słodka i delikatnie aromatyzowana, kremowa i mleczny w smaku
Da Hong Pao – ceniona chińska herbata o prażonych, mineralnych nutach.

Herbata żółta (zwana również cesarską)

Mało znany rodzaj herbaty, który jest podobny do herbaty zielonej, ale ma bardziej zaawansowany proces produkcji. Charakteryzuje się delikatnym, słodkawym smakiem i żółtym odcieniem.

Etapy produkcji: zbiór świeżych liści -> więdnięcie -> częściowe powstrzymanie utleniania (poddanie działaniu wysokiej temperatury) -> żółknięcie (podgrzewanie i zawijane w papier) -> suszenie

Herbata pu-erh - fermentowany skarb z Chin

Pu-erh to herbata czerwona, która wyróżnia się procesem długiego dojrzewania. Jej liście mogą leżakować nawet dziesiątki lat, rozwijając z czasem coraz bogatszy i głębszy aromat. Pu-erh ma charakterystyczny ziemisty smak, czasem z dymną nutą, który z początku bywa wymagający, lecz zyskuje wielu wiernych miłośników. Tradycyjnie pochodzi z chińskiej prowincji Yunnan.

Pu-erh ceniona jest nie tylko za wyjątkowy smak, ale także za właściwości zdrowotne – wspomaga pracę wątroby i trawienie, obniża poziom cholesterolu, przyspiesza metabolizm i działa oczyszczająco.

Wyróżnia się dwa rodzaje pu-erh:

Sheng (surowa) – dojrzewa naturalnie przez lata, rozwijając złożony bukiet aromatów.
Shu (dojrzała) – poddawana sztucznemu przyspieszeniu fermentacji, dzięki czemu szybciej nabiera głębokiego smaku.

Yerba mate, rooibos i inne napary

Choć tradycyjna herbata powstaje wyłącznie z krzewu Camellia sinensis, na świecie popularnością cieszą się również napary, które zwyczajowo określamy mianem herbat, choć formalnie nimi nie są.

Owocowe

Napary owocowe / herbaty owocowe są przygotowywane z suszonych owoców, takich jak jabłka, jagody, maliny i truskawki.

Są słodkie i owocowe w smaku i nie zawierają liści herbacianych.

Są bogate w witaminy i składniki odżywcze, często w większych ilościach niż na przykład czarna herbata.

Ziołowe

Herbaty ziołowe to napary tworzone z suszonych części roślin, takich jak liście, kwiaty, korzenie, nasiona i owoce. Nie zawierają liści herbaty.

Każda kompozycja ziołowa wyróżnia się niepowtarzalnym smakiem i właściwościami prozdrowotnymi, które mogą wspierać różne obszary naszego zdrowia i samopoczucia.

Mate

Herbaty mate, znane także jako yerba mate zaparza się z liści drzewa ostrokrzewu paragwajskiego (Ilex paraguariensis) uprawianego w Ameryce Południowej.

Posiadają wysoką zawartość kofeiny. Spożywa się je przy użyciu specjalnego naczynia i rurki do picia zwaną “bombillą”.

Rooibos

Rooibos to wyjątkowe zioło z Republiki Południowej Afryki, często nazywane „czerwoną herbatą”, choć nie pochodzi z krzewu herbacianego Camelia Sinensis. Po zebraniu i wysuszeniu, z tej rośliny uzyskuje się charakterystyczny, czerwonobrązowy napar.

Napar z rooibosu wyróżnia się miodowym smakiem i słodkim aromatem. Jest ceniony nie tylko za swoje walory smakowe, ale przede wszystkim za wysoką zawartość przeciwutleniaczy, które są korzystne dla zdrowia.

Różnorodność herbat Demmers

Herbaciarnia Demmers Teahouse skupia się głównie na klasycznych herbatach liściastych. To niszowy rynek na skalę światową, gdyż tylko 3-5% całkowitej produkcji herbaty przyjmuje taką postać. Jednak nie brak u nas również alternatyw.

Zachwyca nas różnorodność smaków i odmian herbaty. Nasza wiedza opiera się na dobrze znanych i dogłębnie przestudiowanych informacjach dotyczących herbaty, jej kultury i różnych rodzajów, które wzbogacamy doświadczeniem. Wciąż staramy się ją pogłębiać i odkrywać fascynujący świat herbaty. Niezmiennie cieszą nas osobiste preferencje w przygotowywaniu i degustacji herbaty, która przecież jest najpopularniejszym napojem na świecie. Herbata to żywa kultura i różnorodna tradycja, która ewoluuje w czasie.

Masz ochotę na filiżankę wybornej herbaty?

Przejrzyj naszą wyjątkową ofertę!